Η ΔΕΠΥ είναι μια από τις συχνότερες νευροβιολογικές διαταραχές της παιδικής ηλικίας, η οποία συνεχίζεται, κατά ένα σημαντικό ποσοστό, και στην ενήλικη ζωή.
Τα πυρηνικά συμπτώματα της ΔΕΠΥ, δηλαδή η ελλειμματική προσοχή, η παρορμητικότητα και η υπερκινητικότητα, θεωρούνται τόσο κοινά στην παιδική ηλικία, που συχνά η διάγνωση παραβλέπεται, ενώ σε πολλές περιπτώσεις τα προβλήματα που η ίδια η ΔΕΠΥ προκαλεί στη συμπεριφορά, στην κοινωνική προσαρμογή ή στη σχολική απόδοση, αποδίδονται σε άλλες καταστάσεις που μπορεί να συνυπάρχουν. Έτσι η ΔΕΠΥ παραμένει συχνά αδιάγνωστη ή εσφαλμένα διαγνωσμένη ενώ, ακόμη και όταν γίνεται η σωστή διάγνωση, δεν εφαρμόζεται πάντοτε ένα ολοκληρωμένο μοντέλο συνδυασμού θεραπευτικών προσεγγίσεων που απαιτεί η αντιμετώπιση της (ΑDHD Hellas).
Συμπτώματα της Διαταραχής που σχετίζονται με Αποκλίνουσες/ Παραβατικές Συμπεριφορές
- Δυσκολία ρύθμισης του συναισθήματος στα έντονα περιβαλλοντικά ερεθίσματα με κίνδυνο εμφάνισης αρνητικών συμπεριφορών, όπως είναι τα βίαια ξεσπάσματα, το σπάσιμο των κοινωνικών κανόνων και ο πειραματισμός με εξαρτησιογόνες ουσίες.
- Συχνή αναζήτηση έντονων συγκινήσεων και περιπετειών
- Συναισθηματική ευαλωτότητα
- Οξύθυμη ιδιοσυγκρασία
- Χαμηλή ανοχή στην ματαίωση
- Έλλειψη ενσυναίσθησης
- Ξαφνική, μη προβλέψιμη αλλαγή της διάθεσης
- Ευκολία στην εξωτερίκευση των προβλημάτων τους
- Συχνή έκθεση σε προβληματικές καταστάσεις
- Απουσία φόβου με κίνδυνο ανάληψης συμπεριφορών υψηλής επικινδυνότητας
- Αρνητική στάση απέναντι σε πρόσωπα εξουσίας, που συχνά οδηγούν σε συγκρούσεις με ενήλικες και θεσμικά όργανα
Πολλά από αυτά τα παιδιά θα πειραματιστούν με αλκοόλ και ναρκωτικά, γεγονός που αυξάνει περεταίρω τον κίνδυνο εκδήλωσης παραβατικής συμπεριφοράς. Η δυσκολία ανταπόκρισης σε ανταμοιβές έχει ως αποτέλεσμα να παρουσιάζουν αδιαφορία και περιφρόνηση για τους κοινωνικούς κανόνες. Η ανάγκη τους για «ανήκειν» τους οδηγεί στην υιοθέτηση συμπεριφορών «υψηλής συμμόρφωσης” προς την “αγέλη” των συνομήλικων.
Έρευνα των Gudjonsson, Sigurdsson, Bragason, Newton, και Eomarsson (2008) διαπίστωσε ότι, ενώ τα άτομα με ΔΕΠ-Υ μπορούν να είναι πιο ευερέθιστα ως προς τις αστυνομικές υποδείξεις, μπορεί να είναι επίσης και ψυχολογικά περισσότερο ευάλωτα κατά την αστυνομική ανάκριση. Συχνά απαντούν “δεν ξέρω” όταν ανακρίνονται, κάτι το οποίο μπορεί να οδηγήσει στην καταδίκη τους, ακόμα και για παραβάσεις στις οποίες δεν συμμετείχαν.
Άλλες μελέτες επιβεβαίωσαν ότι τα άτομα με ΔΕΠ-Υ είναι ευάλωτα στην πίεση κατά την ομαδική ανάκριση από τους αστυνομικούς, καθώς και στις ψευδείς ομολογίες, λόγω της γενικής ανησυχίας τους, της δυσκολίας συγκέντρωσης και της παρορμητικότητάς τους (Gudjonsson & Young, 2006).