Ο όρος Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ) χρησιμοποιείται πλέον για να περικλείσει και να συγχωνεύσει τις εξής διαγνώσεις (DSM-V):
- Αυτιστική Διαταραχή
- Σύνδρομο Rett
- Παιδική Αποδιοργανωτική Διαταραχή
- Σύνδρομο Asperger
- Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές μη προσδιορισμένες αλλιώς συμπεριλαμβανομένου και του Παιδικού και ‘Aτυπου Αυτισμού
Πρόκειται για μια νευροβιολογική αναπτυξιακή διαταραχή που διατηρείται εφ όρου ζωής. Ανάλογα με τη βαρύτητα των συμπτωμάτων και την έκπτωση στη λειτουργικότητα του ατόμου, διαγιγνώσκεται σε τρία επίπεδα: χαμηλής, μέσης και υψηλής λειτουργικότητας Διαταραχές Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ) Μέσης και Υψηλής Λειτουργικότητας και συμπτώματα που σχετίζονται με Αποκλίνουσες/ Παραβατικές Συμπεριφορές.
Τα άτομα με Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος εμφανίζουν δυσκολίες στην κοινωνική επικοινωνία και κοινωνική αλληλεπίδραση, επαναλαμβανόμενες στερεοτυπικές συμπεριφορές και ενδιαφέροντα, και αισθητηριακές δυσκολίες. 17-54% των ατόμων με ΔΑΦ εμφανίζουν επιθετική συμπεριφορά, η συχνότητα εκδήλωσης της οποίας συσχετίζεται με τη βαρύτητα του αυτισμού, το χαμηλό νοητικό δυναμικό, την ύπαρξη σοβαρών δυσκολιών δυσκολίες στις δεξιότητες επικοινωνίας και σοβαρής δυσκολία κατανόησης και αποδοχής των κοινωνικών κανόνων. Ο Asperger προσδιορίζει τα χαρακτηριστικά, που έχουν κοινά αυτά τα παιδιά, ως προβλήματα στην κοινωνική ωριμότητα και κοινωνική λογική, καθώς και στην επικοινωνία και τον έλεγχο των συναισθημάτων.
Τα αδικήματα συνήθως σχετίζονται με:
- Τα ειδικά ενδιαφέροντα (π.χ. κλοπές συγκεκριμένων αντικειμένων, φωτιές, συλλογή όπλων)
- Την αισθητηριακή υπερευαισθησία (π.χ. κλάμα μωρού, γαύγισμα σκύλου, άγγιγμα)
- Τον ισχυρό «ηθικό» κώδικα (π.χ. επίθεση και κριτική σε άτομα με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, τατουάζ, ντύσιμο, καταγωγή)
- Την παρερμηνεία της συμπεριφοράς των άλλων (π.χ. σεξουαλικές επιθέσεις)
Οι Barry-walsh και Mullen (2004) αναφέρουν ότι δεδομένου του χαμηλού επιπολασμού του συνδρόμου Asperger, δεν είναι σαφές πόσο συχνά συμβαίνουν βίαιες και δυνητικά εγκληματικές συμπεριφορές, αλλά υποστήριξαν ότι έχει ταυτοποιηθεί μια άμεση σχέση μεταξύ της παράνομης συμπεριφοράς και των κλινικών χαρακτηριστικών του συνδρόμου. Αυτό τοποθετείται συνήθως στο πλαίσιο των ελλειμμάτων στην κοινωνικότητα, στην έννοια του σχετίζεσθαι και στην ιδιοπαθή ακαμψία στη σκέψη και στη συμπεριφορά. Τα άτομα με σύνδρομο Asperger μένουν αυστηρά προσκολλημένα σε ρουτίνες ή τελετουργίες που δεν δείχνουν να έχουν κάποια λειτουργία ή σκοπό. Επίσης, ποικίλα χαρακτηριστικά της διαταραχής συνδέονται με φτωχή συνεργασία με την αστυνομία, τους δικηγόρους και το σύστημα απονομής ποινικής δικαιοσύνης. Για παράδειγμα τα προβλήματα ξεκινάνε στο αστυνομικό τμήμα όταν το άτομο δεν έχει αναγνωριστεί ότι βρίσκεται στο φάσμα των αυτιστικών διαταραχών. Είναι δεδομένο πως θα παρουσιάζει φτωχή κατανόηση της προσοχής που πρέπει να επιδείξει στην προ-ανάκριση, καθώς και των νομικών δικαιωμάτων του. Επίσης, είναι πιθανό το άτομο αυτό να υιοθετήσει μια συναινετική στάση, λέγοντας «ναι» ανεξάρτητα της ερώτησης, αφήνοντας να καθοδηγείται από την ερώτηση.